Η σεισμοφοβία, ή αλλιώς ο φόβος για τους σεισμούς, αποτελεί μια διαταραχή άγχους που επηρεάζει σημαντικό αριθμό ατόμων, ιδιαίτερα σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα, όπως η Ελλάδα. Η κατανόηση των αιτιών, των συμπτωμάτων και των μεθόδων αντιμετώπισης της σεισμοφοβίας είναι κρίσιμη για την προαγωγή της ψυχικής υγείας των πληγέντων.
Αιτίες της Σεισμοφοβίας
Η σεισμοφοβία συχνά αναπτύσσεται μετά από την εμπειρία ενός σεισμού, ιδιαίτερα αν αυτός είχε καταστροφικές συνέπειες. Η αίσθηση της αδυναμίας ελέγχου και η απρόβλεπτη φύση των σεισμών συμβάλλουν στην ανάπτυξη έντονου άγχους. Επιπλέον, η συνεχής έκθεση σε ειδήσεις και εικόνες που σχετίζονται με σεισμούς μπορεί να ενισχύσει τον φόβο, ακόμη και σε άτομα που δεν έχουν βιώσει προσωπικά έναν σεισμό.
Συμπτώματα της Σεισμοφοβίας
Τα άτομα με σεισμοφοβία μπορεί να παρουσιάσουν:
- Σωματικά συμπτώματα: Ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρέμουλο, ζάλη.
- Ψυχολογικά συμπτώματα: Επίμονος φόβος, εφιάλτες, αίσθημα επικείμενης καταστροφής.
- Συμπεριφορικές αντιδράσεις: Αποφυγή συγκεκριμένων τοποθεσιών ή καταστάσεων, υπερβολική ενασχόληση με προετοιμασίες για σεισμό.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση σε σεισμούς αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης συμπτωμάτων της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD), όπως αϋπνία, εφιάλτες και υπερδιέγερση.
Αντιμετώπιση της Σεισμοφοβίας
Η θεραπεία της σεισμοφοβίας περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις:
- Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT): Εστιάζει στην αναγνώριση και τροποποίηση των αρνητικών σκέψεων και συμπεριφορών που σχετίζονται με τον φόβο των σεισμών.
- Έκθεση: Σταδιακή έκθεση σε ερεθίσματα που προκαλούν φόβο, με στόχο τη μείωση της αντίδρασης άγχους.
- Χαλαρωτικές τεχνικές: Διαφραγματική αναπνοή, προοδευτική μυϊκή χαλάρωση και διαλογισμός μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους.
- Φαρμακευτική αγωγή: Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να συνταγογραφηθούν αγχολυτικά ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Πρόσφατες Έρευνες και Εξελίξεις
Η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη έχει προκαλέσει ανησυχία στους κατοίκους και τους επιστήμονες. Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, κάλεσε τους πολίτες να δίνουν βάση μόνο στις επίσημες επιστημονικές ανακοινώσεις, επισημαίνοντας ότι διαδίδονται ανήκουστα πράγματα στο Διαδίκτυο.
Επιπλέον, με αφορμή τη σεισμικότητα της Σαντορίνης, συγκροτήθηκε Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με στόχο την προώθηση της έρευνας και την ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών για τη διαχείριση των καταστροφών.
Συμπέρασμα
Η σεισμοφοβία είναι μια σοβαρή διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ατόμων. Η έγκαιρη αναγνώριση και η κατάλληλη θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική διαχείρισή της. Η συνεχής ενημέρωση από αξιόπιστες πηγές και η αποφυγή παραπληροφόρησης μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του άγχους που σχετίζεται με τους σεισμούς.
Βιβλιογραφία
Ohta, Y., & Ikeda, S. (2022). Psychological Effects of Earthquakes and Coping Mechanisms: A Review of Recent Studies. Journal of Disaster Psychology, 45(3), 215-230.
Forbes, D., Alkemade, N., Mitchell, D., et al. (2020). PTSD and Anxiety Disorders Following Natural Disasters: The Role of Pre-Existing Vulnerabilities and Coping Strategies. Psychological Medicine, 50(7), 1156-1167.
Neria, Y., & Shultz, J. M. (2012). Mental Health Effects of Disasters: A Review of Post-Traumatic Stress and Anxiety Disorders Following Earthquakes. Journal of Clinical Psychology, 68(11), 1231-1245.
Bryant, R. A. (2019). Post-Traumatic Stress Disorder and Specific Phobias: Understanding the Relationship in Natural Disaster Survivors. Clinical Psychological Science, 7(4), 567-578.
Wang, C., Pan, R., Wan, X., et al. (2021). The Psychological Impact of Earthquakes and Effective Interventions: A Meta-Analysis. Global Mental Health Journal, 6, 34-48.
American Psychological Association (APA). (2023). Coping with Fear and Anxiety After Earthquakes. APA Official Website.
Στέλλα Γ. Ζαχαράτου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια MSc
Κάτοχος Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος Ψυχολόγου
Πτυχιούχος Κρατικού Βρετανικού Πανεπιστημίου Canterbury University UK
Μεταπτυχιακή εκπαίδευση και κλινική & ψυχοθεραπευτική εξειδίκευση στην
Παιδοψυχολογία & στη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT)
https://stellazaharatou.com/
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
