Τι είναι Cyberbullying «διαδικτυακός εκφοβισμός»;
Ο όρος αυτός αναφέρεται στη διαδικασία στοχοποίησης ενός εφήβου ή ενός παιδιού το οποίο αδυνατεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Πως γίνεται αυτή η πράξη;
Είναι η διαδικασία κατά την οποία με χρήση ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας ένα άτομο ή μία ομάδα απειλεί ή παρενοχλεί το θύμα κατ’ επανάληψη, με σκοπό την ταπείνωση.
Σε ποιες μορφές συναντάται ο διαδικτυακός εκφοβισμός;
- Δημιουργία ψεύτικων διαδικτυακών προφίλ.
- Είσοδος σε προσωπικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς του ατόμου.
- Επαναλαμβανόμενη αποστολή ηλεκτρονικών ή τηλεφωνικών μηνυμάτων.
- Υποκίνηση τρίτων για διαδικτυακή παρακολούθηση και παρενόχληση του ατόμου.
- Παρέμβαση και παρενόχληση οποιασδήποτε διαδικτυακής δραστηριότητας του ατόμου.
- Αποστολή προσωπικών πληροφοριών του ατόμου σε πολλαπλούς παραλήπτες.
- Αποστολή φωτογραφιών του ατόμου ή αλλού είδους μαγνητοσκοπημένου υλικού.
Φαίνεται ότι στις μέρες μας το cyberbullying αποτελεί απλώς τη μοντέρνα εκδοχή ενός προβλήματος της παιδικής και εφηβικής ηλικίας που προϋπήρχε ονομαζόμενο ως bulling η εκφοβισμός και όχι απλή συνέπεια της τεχνολογίας, καθώς τα διαδικτυακά θύματα αλλά και οι θύτες παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των παιδιών που ανήκαν σε ομάδες υψηλού κινδύνου για bullying και στην πραγματική τους ζωή, στο σχολικό περιβάλλον για παράδειγμα. (ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες, κοινωνική απομόνωση, διαφορετικότητα κ.α.)
Τα θύματα του εκφοβισμού, σε οποιαδήποτε μορφή του παρουσιάζουν στοιχεία όπως: χαμηλή αυτοεκτίμηση, αισθήματα κατωτερότητας, μελαγχολία και άγχος, τάση για αρνητική αυτοκριτική, μειωμένη αυτοπεποίθηση καθώς επίσης ανασφάλεια και έλλειψη εμπιστοσύνης στις κοινωνικές τους συναναστροφές. Ειδικά στις περιπτώσεις μακροχρόνιου εκφοβισμού παρατηρείται ότι δυσκολεύονται να αντεπιτεθούν ή να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.
Πρακτικό θα ήταν οι γονείς να συζητήσουν με τα παιδιά προκειμένου να τα ενημερώσουν για τους κινδύνους που ενδέχεται να κρύβει η χρήση της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο σχετικά για το θέμα του εκφοβισμού.
Προκειμένου να μπορέσουμε να προστατέψουμε τα παιδιά από τους κινδύνους της τεχνολογίας θα πρέπει να γνωρίζουν ποιο είναι αυτοί ώστε να μπορέσουν να τους αναγνωρίσουν.
Συνεπώς μιλήστε στα παιδιά καθώς κάνουν χρήση του διαδικτύου, εξηγήστε τους για την πιθανότητα να βρεθούν αντιμέτωπα με αυτή την άσχημη πλευρά της τεχνολογίας ώστε να είναι προετοιμασμένα ώστε να είναι εις θέσιν να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν ένα πιθανό περιστατικό διαδικτυακού εκφοβισμού
Δώστε στα παιδιά τις παρακάτω συμβουλές:
Δεν απαντάμε στα εκφοβιστικά μηνύματα και μπλοκάρουμε την πρόσβαση του αποστολέα.
Δεν προωθούμε φωτογραφίες ή μηνύματα τα οποία θα μπορούσαν να πληγώσουν τα συναισθήματα κάποιου. Εάν κάποιος μας στείλει ένα μήνυμα και εμείς γελάσουμε με αυτό ή το προωθήσουμε, στην ουσία γινόμαστε και εμείς μέρος θύτης.
Αποθηκεύουμε τα απειλητικά / εκφοβιστικά μηνύματα και συνομιλίες. Προκειμένου να έχουμε στοιχεία εάν χρειαστεί να το καταγγείλουμε το γεγονός ή να πληροφορήσουμε σχετικά κάποιον ενήλικα.
Δεν ντρεπόμαστε να αναφέρουμε στους γονείς μας ή σε άλλους ενήλικες που εμπιστευόμαστε οποιοδήποτε πρόβλημα ή παρενόχληση παρουσιαστεί και κινούμαστε γρήγορα.
Πρέπει να προσέχουμε τις πληροφορίες που μοιραζόμαστε στο διαδίκτυο και να θυμόμαστε ότι αν στείλουμε ένα μήνυμα σε έναν φίλο μας και αυτός το μοιραστεί με έναν άλλον, ξεκινά το φαινόμενο της χιονοστιβάδας, που σημαίνει ότι και σε μικρό χρονικό διάστημα το αρχικό μας μήνυμα θα βρίσκεται εκτός του δικού μας ελέγχου.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου εκτός από τα άπειρα θετικά στοιχεία κρύβουν και παγίδες. Χωρίς πανικό και αυστηρές απαγορεύσεις, οπλιζόμαστε με ψυχραιμία, καλή διαχείριση και διαρκή επικοινωνία με τους εφήβους προκειμένου να μπορέσουμε να προλάβουμε και αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο.
Στέλλα Γ. Ζαχαράτου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια MSc
Πτυχιούχος Κρατικού Βρετανικού Πανεπιστημίου Canterbury University UK
Μεταπτυχιακή εκπαίδευση και κλινική & ψυχοθεραπευτική εξειδίκευση στην
Παιδοψυχολογία & στη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT)
https://www.zaharatoustella.gr/
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*